De oprichting van de GSb
Dat stond op de agenda van de informatieve bijeenkomst van de onderzoeksgroep van de GSb. Voor de ruim 20 belangstellenden hield Ruud Weijdeveld een met foto's verlevendigd verhaal, allereerst over de SVB, vervolgens over de Gronstra en de TBV. Naar aanleiding van de discussies in die tijd werd duidelijk hoe het concept van de politieke vakbond ontstond. En bij de oprichting van de GSb werd dit concept ook het uitgangspunt. Door de vele tussenopmerkingen en vragen uit de zaal liep de inleiding behoorlijk uit. Ook het verhaal over de GSb zelf, van de oprichting tot het verlaten van het politieke vakbondsconcept in 1978, leidden tot zoveel verhelderende vragen en opmerkingen, dat de tijd omvloog. Dat was voor ons, de onderzoeksgroep verrassend en maakte de bijeenkomst extra interessant en levendig. Voor velen was het dan ook spijtig, dat om 17.45 uur de voorzitter van de bijeenkomst, Max de Ruiter, met uitvoerige dank aan de inleider en de aanwezigen voor hun bijdragen, er een punt achter zette. Maar met de mededeling, dat er een nieuwe bijeenkomst in komend najaar aan zit te komen.Dat stond op de agenda van de informatieve bijeenkomst van de onderzoeksgroep van de GSb. Voor de ruim 20 belangstellenden hield Ruud Weijdeveld een met foto's verlevendigd verhaal, allereerst over de SVB, vervolgens over de Gronstra en de TBV. Naar aanleiding van de discussies in die tijd werd duidelijk hoe het concept van de politieke vakbond ontstond. En bij de oprichting van de GSb werd dit concept ook het uitgangspunt. Door de vele tussenopmerkingen en vragen uit de zaal liep de inleiding behoorlijk uit. Ook het verhaal over de GSb zelf, van de oprichting tot het verlaten van het politieke vakbondsconcept in 1978, leidden tot zoveel verhelderende vragen en opmerkingen, dat de tijd omvloog. Dat was voor ons, de onderzoeksgroep verrassend en maakte de bijeenkomst extra interessant en levendig. Voor velen was het dan ook spijtig, dat om 17.45 uur de voorzitter van de bijeenkomst, Max de Ruiter, met uitvoerige dank aan de inleider en de aanwezigen voor hun bijdragen, er een punt achter zette. Maar met de mededeling, dat er een nieuwe bijeenkomst in komend najaar aan zit te komen.
Max de Ruiter
Naar het huis van je herinneringen
Naar Groningen gaan voelt voor mij als thuiskomen. Het is een tocht naar de plaats waar je voor een belangrijk deel bent gevormd tot wie je nu bent. Ik wandel dan meestal langs een paar belangrijke plekken. Mijn eerste kamer in de Schuitemakerstraat, het instituut voor arbeids- en organisatie psychologie aan de Kraneweg en dan langs het GSb-kantoor aan de Visserstraat op weg naar het Academiebouw. En als het een beetje meezit eindig ik in café de Wolthoorn. Bij al die plekken, en op de laatste nog wel het meest, buitelen de herinneringen over elkaar heen. Zo ook op 24 november. Ruud Weijdeveld vertelt heel boeiend over de voortgang van het onderzoek naar de geschiedenis van de GSb. Ruud deed me denken aan Prof Hofstee. Hofstee onderwierp ons aan een experiment. We moesten kijken naar een film over een matpartij tussen protesterende studenten en de politie. Daarna kregen we vragen over wie hoe vaak wie sloeg. Hofstee vergeleek vervolgens onze antwoorden met die van de studenten van de politieacademie. Je snapt het al. Politiestudenten zagen het heel anders dan wij. Hij toonde daarmee aan dat het “ongewapende oordeel” inferieur is. Je hebt methodes en technieken nodig om de juiste waarnemingen te doen. Die methoden passen Ruud Weijdeveld en de onderzoeksgroep met een akelige precisie toe op 40.000 (!) bladzijden die ze inmiddels hebben verzameld. Het boek dat hij schrijft, is niet een verzameling van herinneringen van betrokkenen maar een doorwrochte analyse van de geschiedenis van de GSb. Als Ruud vertelt blijkt dat nogal wat van mijn herinneringen helemaal niet of niet helemaal kloppen. Zijn studie en de discussie met de andere aanwezigen is een renovatie van mijn herinneringen. Het wordt een nieuw thuis waar ik met nog veel meer plezier terugkom. Graag zie ik je de volgende keer in het huis van ons gezamenlijke herinnering.
Paul Ulenbelt
Het voorspel ten einde
Sinds twee jaar maak ik deel uit van de onderzoeksgroep geschiedenis GSb. Deze ondersteunt Ruud Weijdeveld bij het schrijven van een boek dat bij de viering van het 50-jarig bestaan in de zomer van 2021 zal verschijnen. Voor ik meedeed was al heel wat werk verricht. Ik vind het leuk om daaraan mee te werken.
Sinds een half jaar is het nog veel leuker geworden: wij lezen en becommentariëren wat Ruud in eerste versie aan het schrijven is. Hartstikke leuk! Niet omdat er veel over te zeiken valt, nee, maar juist het tegenovergestelde: prettige geschreven teksten, helder en overzichtelijk. Voor mij openen ze memory lane helemaal.
Ik zie mij ineens weer zitten in Maastricht, 1966, vlak voor het eindexamen en aanvang van mijn studie in het verre Groningen. Lezend allemaal voorlichtingsmateriaal over de Gronstra (Groninger studentenraad) en de GCSC (reductiebureau), waar ik voor een klein bedrag aan mee kon doen. Der Clercke Cronike, het ‘algemeen Groningse Studenten weekblad’, kreeg je er dan gratis bij. En nog wat van die dingen, ik wist het niet meer precies.
Dankzij de verhalen van Ruud in de eerst 4 hoofdstukken die nu klaar zijn, weet ik het weer. En ook de rol van de SVB (SudentenVakBeweging), landelijk en plaatselijk, binnen en buiten de raden: het komt allemaal terug. Destijds had ik wel door dat de SVB mijn club was. Daar zaten ook mijn vrienden, die mij meldden dat er ook intern veel gaande was. Maar over de precieze geschiedenis ben ik nu een stuk beter op de hoogte.
En ook over het vervolg: hoe de SVB weer verdween, opging in andere organen als NSR en Gronstra. Die op hun beurt weer plaatsmaakten voor raden, faculteitsgroepen, gedemocratiseerde (sub)faculteiten en uiteindelijk een gedemocratiseerde universiteit: de TBV, een uniek Groningse ontwikkeling! Dat ging overal verschillend. Bij Psychologie erg evolutionair, met overleggen en uiteindelijk instemming. Maar bij Nederlands bijvoorbeeld erg revolutionair, met de eerste collegestaking in Nederland en later ook de eerste bezetting van universitaire gebouwen. Ik herinner mij van beide fronten vrienden die mij enthousiast daarover vertelden.
Zelf zaten we bij WSN daar een beetje tussenin. Wel overleg, subsidie en faciliteiten voor ons subfaculteitblad Puls; wel overleg en bereikte akkoorden, maar uiteindelijk brute afwijzing als het om het delen van de macht ging.
Ook de belangenstrijd voor studentenvoorzieningen en de discussie daarover, dat studentenvoorzieningen eigenlijk moesten opgaan in algemene voorzieningen en ook over studieloon en later het idee dat je eigenlijk als socialist de studie moest opgeven en de fabriek in moest: al die zaken herinnerde ik me al. Maar nu zie ik ze beter in chronologische volgorde.
Dankzij de hoofdstukken die Ruud nu klaar heeft krijgen al mijn herinneringen een duidelijker historische context. Er is eigenlijk maar een klacht: in hoofdstuk 5 stopte Ruud onlangs – na een historisch voorspel van wel 8 jaar - vlak voor de climax: de oprichting van de GSb in de zomer van 1971. Maar ook dankzij diezelfde teksten lukt het mij vast mijn opwinding vast te houden tot het vervolg komt. Om daarna fijn te kunnen lezen over de eerste actie in Nederland die tot een terugdraaiing van een rechts besluit leidde: de 1000 gulden actie.
Jullie moeten allemaal lekker wachten tot 2021!
Maar dat is zeker de moeite waard!
Jos de Groot
Bestuurszaken
Sinds de jaarwisseling is Henk van der Velde geen bestuurslid van de Stichting Onderzoek Geschiedenis Groninger Studentenbond meer. Het bestuur bestaat nu nog uit:
Janneke van der Werf, voorzitter
Wim Berg, penningmeester
Ruud Weijdeveld, secretaris
Rob de Koff, bestuurslid
Volgende informatieve bijeenkomst GSb-onderzoeksgroep
De volgende informatieve bijeenkomst van de GSb-onderzoeksgroep over de 1000 gulden campagne en de boycot en zal plaatsvinden op zaterdag 16 november 2019.
De locatie zal weer het Heerenhuis aan de Spilsluizen zijn. Het aanvangstijdstip wordt nog bekend gemaakt.
Uiteraard zal dit ruim van tevoren gebeuren.
Noteer deze datum alvast in je agenda!
Met vriendelijke groet,
Ruud Weijdeveld, Max de Ruiter, Jos de Groot en Marijke van Winsum-Westra (de onderzoeksgroep)